Θεσσαλονίκη ΙΙ- Γιώργος Κούσκουρας

Θεσσαλονίκη ΙΙ (Τραβέρσο)

Στὴ Μυρτὼ Κουμβακάλη

Τράνταζε σὰν ἀπὸ σεισμὸ συθέμελα ὁ Χορτιάτης
κι ἀκόντιζε μηνύματα μὲ κόκκινη βαφή.
Γραφὴ ἀπὸ τρεῖς καὶ μοῦ ῾γινες μοτάρι καὶ καρφί.
Μὰ ἔριχνε ἡ Τούμπα, σὲ διπλὸ κρεβάτι, τὰ χαρτιά της.

Τὴ μάκινα γιὰ τὸν καπνὸ καὶ τὸ τσιγαροχάρτι
τὴν ἔχασες, τὴν ξέχασες, τὴ χάρισες ἀλλοῦ.
Ἤτανε τότε ποὺ ἔσπασε τὸ μεσιανὸ κατάρτι.
Τὰ ψέματα τοῦ βουτηχτῆ, τοῦ ναύτη, τοῦ λωλοῦ.

Καὶ τί δὲν ἔχω ὑποσχεθεῖ καὶ τί δὲν ἔχω τάξει,
μὰ τὰ σαράντα κύματα μοῦ φταῖνε καὶ ξεχνῶ
-τῆς Ἄγρας τὰ μακριὰ σαριά, τοῦ Σάντουν τὸ μετάξι-
καὶ τὰ θυμᾶμαι μόλις δῶ ἀναθρώσκοντα καπνό.

Τὸ δαχτυλίδι πού ῾φερνα μοῦ τό ῾κλεψε ἡ Ὀράγια.
Τὸν παπαγάλο -μάδησε κι ἔπαψε νὰ μιλεῖ.
Ἂς ἐκατέβαινε ἔστω μία, στὸ βίρα, στὰ μουράγια,
κι ἂς κοίταζε τὴν ἄγκυρα μονάχα, ποὺ καλεῖ.

Τίποτα στὰ χεράκια μου, μάνα μου, δὲ φτουράει-
ἔρωτας, μαλαματικά, ξόμπλια καὶ φυλαχτά.
Σιχαίνομαι τὸ ναυτικὸ ποὺ ἐμάζεψε λεφτά.
Ἐμούτζωσε τὴ θάλασσα καὶ τήνε κατουράει.

Τῆς Σαλονίκης μοναχὰ τῆς πρέπει τὸ καράβι.
Νὰ μὴν τολμήσεις νὰ τὴ δεῖς ποτὲ ἀπὸ τὴ στεριά.
Κι ἂν κάποια στὴν Καλαμαριὰ πουκάμισο μοῦ ράβει,
μπορεῖ νά ῾ρθῶ ἀπ᾿ τὰ πέλαγα μὲ τὴ φυρονεριά.

04.01.1974

Άγνωστες λέξεις

• Χορτιάτης: βουνό στο νομό Θεσσαλονίκης· κατά τον Φ. Φιλίππου, εδώ αναφέρεται στο χωριό Χορτιάτης και στο ολοκαύτωμα από τους Γερμανούς και Ταγματασφαλίτες στις 2.11.44 (βλ. Φ. Φιλίππου, Ο πολιτικός Νίκος Καββαδίας, Άγρα, 1996, σ. 188, σημ. 168)
• μοτάρι: 1. νήματα λινού υφάσματος που μπαίνουν πάνω στις πληγές, ξαντό 2. πληγή 3. (μτφ.) δυσαρέσκεια, ηθική πληγή
• Τούμπα: περιοχή της Θεσσαλονίκης
• μάκινα:<ιταλ. macchina: μηχανή, μηχανισμός
• Άγρα: πόλη της Ινδίας, όπου και ο ιερός ναός Ταζ Μαχάλ
• Σάντουν: επαρχία της Β Κίνας στην Κίτρινη Θάλασσα επίσης· Σαντούν
  
• βίρα: το ανέβασμα της άγκυρας
• μουράγιο:<βεν. muragia: η προκυμαία
• μαλαματικά:  χρυσαφικά
• ξόμπλι: 1.πρότυπο, παράδειγμα 2. σχέδιο, στόλισμα 3. κέντημα 4. (μτφ) κακολογία, κουτσομπολιό
• φυρονεριά: η υποχώρηση των νερών της θάλασσας

Ξέμπαρκοι