Πέμπτη 1 Μαΐου 2014

Οι 7 νάνοι στο s/s Cyrenia- Κωστόπουλος Γ. Θωμάς

Οἱ 7 νάνοι στὸ s/s Cyrenia (Τραβέρσο)


Στὴν Ἔλγκα

Ἑφτά. Σὲ παίρνει ἀριστερά, μὴν τὸ ζορίζεις.
Μάτσο χωρᾶνε σὲ μία κούφιαν ἀπαλάμη.
Θυμίζεις κάμαρες κλειστὲς, στεριὰ μυρίζεις.
Ὁ πιὸ μικρὸς ἀχολογάει μ᾿ ἕνα καλάμι.

Γυαλίζει ὁ Σὴμ τῆς μηχανῆς τὰ δύο ποδάρια.
Ὁ Ρὲκ λαδώνει στὴν ἀνάγκη τὸ τιμόνι.
Μ᾿ ἕνα φτερὸ ξορκίζει ὁ Γκόμπι τὴ μαλάρια
κι ὁ στραβοκάνης ὁ Χαρὰμ πίτες ζυμώνει.

Ἀπ᾿ τὸ ποδόσταμο πηδᾶν ὡς τὴ γαλέτα.
-Μπορῶ ποτὲ νὰ σοῦ χαλάσω τὸ χατίρι;
Κόρη ξανθὴ καὶ γαλανὴ ποὺ ὅλο ἐμελέτα
ποιὸς ρήγα γιὸς θὲ νὰ τὴν πιεῖ σ᾿ ἕνα ποτήρι.

Ραμὰν ἀλλήθωρε, τρελέ, ποὺ λύνεις μάγια,
κατάφερε τὸ σταυρωτὸ τοῦ Νότου ἀστέρι
σωρὸς νὰ πέσει, νὰ σκορπίσει στὰ σπιράγια
καὶ πές του κάτω ἀπὸ ἕνα δέντρο νὰ μὲ φέρει.

Ὁ Τότ, τοῦ λείπει τὸ ἕνα χέρι μὰ ὅλο γνέθει,
τοῦτο τὸ ἀπίθανο σινάφι νὰ βρακώσει.
Ἐσθήρ, ποιὰ βιβλικὴ σκορπᾶς περνώντας μέθη;
Ρούθ, δὲ μιλᾶς; Γιατί τρεκλίζουμε οἱ διακόσιοι;

Κουφὸς ὁ Σάλαχ, τὸ κατάστρωμα σαρώνει.
-Μ᾿ ἕνα ξυστρὶ καθάρισέ με ἀπ᾿ τὴ μοράβια.
Μὰ εἶν᾿ ἕνα κάτι πιὸ βαθὺ ποὺ μὲ λερώνει.
-Γιέ μου, ποῦ πᾶς; -Μάνα, θὰ πάω μὲ τὰ καράβια.

Κι ἔτσι μαζὶ μὲ τοὺς ἑφτὰ κατηφορᾶμε.
Μὲ τὴ βροχή, μὲ τὸν καιρὸ ποὺ μᾶς ὁρίζει.
Τὰ μάτια σου ζοῦνε μία θάλασσα, θυμᾶμαι ...
Ὁ πιὸ στερνὸς μ᾿ ἕναν αὐλὸ μὲ νανουρίζει.

Colombo 1951

* Τὸ ποίημα αὐτὸ ἀποτέλεσε ἀπάντηση τοῦ Καββαδία σὲ πρόταση τῆς ἀνιψιᾶς του νὰ φανταστεῖ ὀνόματα γιὰ τοὺς μυστηριώδεις «Ἑφτὰ Νυχτοπερπατητὲς», ποὺ συνάντησε στὸ μυθιστόρημα τοῦ Οὐῶλτερ Σκὸττ «Ὁ τοξότης τοῦ Λουδοβίκου ΙΑ´».

Άγνωστες λέξεις

απαλάμη: παλάμη χεριού
αχολογάω: αντιλαλώ, αντηχώ, για ήχους δυνατούς και παρατεταμένους
μαλάρια: <ιταλ. malaria: ελονοσία
ποδόσταμο: ή ποδόστημα: το σημείο, στο οποίο τελειώνει η πρύμνη και το οποίο αρχίζει από την καρίνα
γαλέτα: <βεν. galeta: 1. ξύλινος δίσκος στην κορυφή των καταρτιών και του ιστού της σημαίας 2. (γαλέττα) ο διπυρίτης άρτος
του Νότου αστέρι: ο λαμπρότερος αστέρας του Σταυρού του Νότου
σπιράγιο:  βεν. spiragio: φεγγίτης πλοίου
βρακώνω: 1. ντύνω κάποιον με παντελόνι: "βράκωσε το μωρό" αντίθετα: ξεβρακώνω 2. (μτφ.) εφοδιάζω κάποιον με υλικά μέσα για να ζήσει ή τον εφοδιάζω με ρουχισμό 3. (μτφ.) από φτωχός γίνομαι πλούσιος: "με το γάμο αυτός βρακώθηκε".
τρεκλίζω:  περπατώ με βήμα όχι στα θερό· παραπατώ
Εσθήρ: βιβλική ηρωίδα· το όνομά της φέρει ένα από τα βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης
ξυστρί: εργαλείο με το οποίο ξύνουν το τρίχωμα των ζώων, κυρίως των αλόγων, για να το καθαρίσουν από τη σκόνη, τον ιδρώτα, τα παράσιτα κτλ.
μοράβια: <ιταλ. moravia: αντιδιαβρωτικό και αντιρρυπαντικό χρώμα εξαιρετικής αντοχής για τη βαφή των υφάλων του πλοίου

Σχόλια

Το ποίημα του Νίκου Καββαδία μιλάει  για 7 ανθρώπους του πλοίου s/s Cyrenia, που στο τέλος μαζί με τον ποιητή, πνίγηκαν λόγω φουρτούνας. Οι 7 νάνοι βέβαια θεωρούνται ένα όραμα, που βλέπει ο ποιητής. Στην αρχή, ο καπετάνιος συμβουλεύει το ναύτη που είναι στο τιμόνι να μην το ζορίζει και τον επιπλήττει ότι οδηγεί σαν άσχετος, σαν στεριανός. Επίσης, αναφέρει τις δουλειές που έκανε ο κάθε ναύτης εκείνη τη στιγμή. Την ώρα που αρχίζει η φουρτούνα, θυμάται μια γυναίκα όμορφη, που προφανώς του λείπει. Ο καιρός όμως αγριεύει πολύ, ο ποιητής έχει κι άλλες παραισθήσεις. Την ώρα που το καράβι βυθίζεται, συνειδητοποεί ότι τη ζωή του ναυτικού την ορίζουν ο καιρός και η θάλασσα.

Ο ρυθμός και η μελωδία του τραγουδιού μου δίνουν την αίσθηση ότι βρίσκομαι εκεί δίπλα στον Καββαδία την ώρα που το γράφει.

Θ. Μικρούτσικος

Θ. Μικρούτσικος live στο Μέγαρο Μουσικής

Χάρις Αλεξίου (πρώτη εκτέλεση)


2 σχόλια:

  1. Ego to katalabeno poli diaforetika apo oti diabazo sto Net.

    Pistebo pos milaei gia tin psixologia (ton fobo) tou anthro pou kai oi nani sinbolizoun tis diafores psixologies tou enos.

    Pos an exases tin isoropia sou min zorizese min se tromazei, antexeis.
    Thimizeis stenaxoria, den ise paraksenos i kati diaforetiko, apo to idio iliko imaste olloi.
    O mikros sou eaftos fonazei mesa sou, diamartirete.

    Kai esei gializeis ta podia tis mixaneis, diladi na kalipsis i na diksis.
    Mia apo tis methodous tou anthro pou pou protima na kalipsi kati para na paradexthei na asholithei.
    o rek mpaloni krataei isoropia
    o gkompi ksorkizei me ena ftero tin malaria, prospathei na lisi to problima(tin ananki i arostia) me aera, diladi me axristo tropo, gia na leei oti kati kanei.
    Kai o xaram xoris na perni prefa apo tipota, mageirebei.

    Apo to podostomo pidane os tin galeta, apo mesa bgenoun me dinami ekso. (esthimata, i psixologies)
    Mporo na sou xalaso to xatiri, edo mou thimizei anthropous agapane, (ebesthitopii)
    kori omorfi pou distazeis fobase skeftese, den afinis ton eafto sou elefthero.
    Pios na thelei na se xari;

    o raman, pou den theorite sobaros, o trelos pou den thelei na ton miasei kaneis, omos pou exei kapion ousiodi tropo na lisi as poume ta magia, na kataferi to stabroto tou notou asteri, diali tin anastasi. „ anastasi giati to pasxa fenete o stabros tou notou, einai astrologia kai ta asteria exoun to sxima tou thriskeftikou stabrou“

    soros na pesei na skorpisi sta spiragia kai pes tou kato apo ena dentro na me ferei, to dentro simbolizei statherotita,

    tou tot tou lipi ena xeri kai oli gnethei, exei xasi pragmatika kati poli simantiko kai pali den to bazei kato,
    afta ta esthimata i psixologia na brakosi, na mini

    esei kapios antras ti bathious ponous bgazeis otan methas?
    esei kapia gineka den milas giati treklizoume ou diakosi, isos niothis tipsis gia to parelthon sou?

    O salah(arostia sinithos se paidia) san na min epireazete apo ola afta kai saroni to katastroma, mena gistri katharise me apo tin morabia

    katharise me apo afto pou poli dinata kolaei pano mou

    ma einai kati pio bathei pou me leroni, exo kati poli batheia mesa mou, kai ntrepome giafto,
    ntrepome (fobame) toso poli pou protimo na figo.

    Kietsi mazi me tous efta katiforame, to pira apofasi na asholitho na paradextho tin fobia mou i afto pou me kanei kai niotho leromenos, kai o dromos den tha einai panta ebnoikos, omos afinome kai oti erthi.

    Ta matia mou o kathreftis tis psixis zousan mia thalasa, itan zoira dinata ixan zoi
    kai o kaliteros me nanourizei san na me ipnotizei kai na min foditho oti kian nioso me entharini na exo empistosini

    Theoro pos milaei gia diaforous dinatous fobous pou exei o kathenas mesa tou, kai ton ebesthitopii na ton niosi kai ton entharini na ton kseperasi.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευχαριστώ για τα ωραία σχόλια!!! Η ανάλυση που παρατίθεται εδώ είναι αυτή που έκαναν μαθητές μου (Β Γυμνασίου) στη διάρκεια ενός προγράμματος που διήρκησε όλη σχεδόν τη χρονιά. Σαφώς, η πρόσληψη του κάθε ποιήματος είναι προσωπική υπόθεση...

      Διαγραφή